Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δίνονται στην ιστοσελίδα του μουσείου «το Μουσείο δημιουργήθηκε με αγάπη και μεράκι από απογόνους προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς. Προσφύγων που διώχτηκαν βίαια από τις πατρίδες της Ανατολής, εγκατέλειψαν τις εστίες τους όπου επί τρεις χιλιάδες χρόνια μεγαλούργησαν, και ρίζωσαν στη νέα τους πατρίδα. Έφεραν μαζί τους την ιστορία τους, τον πολιτισμό, την αρχοντιά και τις αξίες τους, το σπόρο που φύτεψαν στη νέα τους γη, αυτή της μητέρας Ελλάδας.

Ενενήντα χρόνια μετά, ο Σύλλογος Μικρασιατών Καβάλας «Μνήμη Μικράς Ασίας», συγκεντρώνοντας τα κειμήλιά τους, (εικόνες και είδη λατρείας, κεντήματα, είδη καθημερινής χρήσης, βιβλία, έγγραφα και φωτογραφίες), από τις αλησμόνητες πατρίδες, και άλλα που αποκτήθηκαν εδώ τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους, δημιούργησε το «Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού», σαν έναν ελάχιστο φόρο τιμής γι’ αυτούς που άδικα χάθηκαν, γι’ αυτούς που βίωσαν την φωτιά και την προσφυγιά, γι’ αυτούς που με χίλιες δυσκολίες κατόρθωσαν να μας μεγαλώσουν.»

Το Μουσείο από τον Νοέμβριο του 2018 λειτουργεί στο χώρο που παραχωρήθηκε από τον Δήμο Καβάλας, επί της οδού Κολοκοτρώνη αρ. 2 (δίπλα στις καμάρες).

Το κτίριο στο οποίο στεγάζεται το μουσείο είναι ένα κτίριο που αποτελεί κατάλοιπο της Τουρκοκρατίας, και για πολλά χρόνια χρόνια βρισκόταν σε μια πραγματικά θλιβερή κατάσταση, ερειπωμένο και εγκαταλειμμένο. Ο λόγος για το παλαιό μουσουλμανικό ιεροδιδασκαλείο που βρίσκεται μεταξύ των οδών Κολοκοτρώνη και Νυρεμβέργης, δίπλα στο μνημείο του παλιού υδραγωγείου, γνωστό και ως μεντρεσέ του Χατζή Αλή Πασά.

Ο Δήμος Καβάλας ενέταξε την αποκατάσταση του παλαιού μεντρεσέ στο ΕΣΠΑ (και συγκεκριμένα στην Πρόσκληση 51 της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής του Ε.Π. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ 2007 – 2013) για να χρηματοδοτηθεί με το ποσό του 1.754.658,66 €, με σκοπό να προχωρήσει στην ανακατασκευή του κτίσματος και την επανάχρησή του.

Φωτογραφία της περιοχής στις αρχές του 20ου αιώνα

Φωτογραφία του κτιρίου το 2010

Σημερινή φωτογραφία του κτιρίου

Ο Σύλλογος Μικρασιατών Καβάλας «Μνήμη Μικράς Ασίας», ενενήντα χρόνια μετά την Καταστροφή, δημιούργησε στην πόλη το «Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού».

Ένα Μουσείο που θα κρατά ζωντανή τη μνήμη των αλησμόνητων πατρίδων της Ανατολής, τον ξεριζωμό και την προσφυγιά, τον αγώνα των προγόνων μας να ριζώσουν στη νέα τους πατρίδα…

Οι πρόσφυγες, κάτω από τραγικές συνθήκες, έφεραν μαζί τους εικόνες και ιερά κειμήλια που έκρυψαν στον κόρφο τους, τις προίκες των κοριτσιών τους, έγγραφα, πιστοποιητικά και ό,τι θεωρούσαν πολύτιμο. Έφεραν τον πολιτισμό και τις αξίες τους.

Εμείς οι Μικρασιάτες, τα παιδιά και τα εγγόνια της πρώτης προσφυγικής γενιάς, με την ίδρυση του Μουσείου, αυτόν τον πλούτο και τον πολιτισμό προσπαθούμε να διαφυλάξουμε και να τον αφήσουμε παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές.